Në edicionin e 11-të të Indeksit Global të Terrorizmit (GTI), i cili ofron një përmbledhje gjithëpërfshirëse të tendencave dhe modeleve kryesore globale në terrorizëm që nga viti 2012, Shqipëria është renditet si një nga vendet më të sigurta në botë, pikërisht në vendin e 89 me indeks 0,000. Po ashtu në grupin e vendeve të sigurta ndodhet edhe Republika e Maqedonisë së Veriut, ndërsa Kosova renditet në vendin e 63 me një total indeksi 1,218 dhe duke pasur një nga rritjet më të mëdha në renditje dhe më shqetësueset prej 28 vendesh.
Raporti i GTI është prodhuar nga Instituti për Ekonomi dhe Paqe (IEP), duke përdorur të dhëna nga baza e të dhënave Dragonfly TerrorismTracker dhe burime të tjera.
Në vitin 2023, vdekjet nga terrorizmi u rritën me 22 për qind në 8,352 vdekje dhe tani janë në nivelin më të lartë që nga viti 2017.
Terrorizmi në Perëndim ka rënë në nivelin më të ulët në 15 vjet. Perëndimi pa 23 sulme në vitin 2023, 55 për qind më pak nga viti i kaluar dhe dukshëm më i ulët se kulmi prej 176 në vitin 2017.
Gjashtëmbëdhjetë nga këto sulme ndodhën në Shtetet e Bashkuara, me vetëm pesë vende perëndimore që nuk regjistrojnë ndonjë sulm, dhe vetëm Belgjika dhe SHBA-ja kanë regjistruar ndonjë vdekje. Numri i përgjithshëm i vdekjeve në Perëndim ra me 22 për qind në 21 vdekje. Sulmet me motive politike dhe fetare kanë rënë gjithashtu në Perëndim. Nga shtatë sulmet e regjistruara në SHBA në vitin 2023, pesë ishin të lidhura me individë me simpati ose lidhje të ekstremit të djathtë.
Epiqendra e terrorizmit tani është zhvendosur nga Lindja e Mesme në rajonin qendror Sahel të Afrikës Sub-Sahariane. Në Sahel në vitin 2023, kishte pak më pak se katër mijë vdekje nga terrorizmi, ose 47 për qind e totalit.
Iraku nuk është më ndër dhjetë vendet më të prekura nga terrorizmi, me vdekjet totale që ranë me 65 për qind vitin e kaluar. Para vitit 2023, Iraku ishte renditur në dhjetëshen e parë çdo vit që nga fillimi i indeksit. Burkina Faso u bë vendi më i goditur nga terrorizmi për herë të parë, me numrin e vdekjeve nga terrorizmi që u rrit me 68 për qind që nga viti 1907. Një e katërta e të gjitha vdekjeve terroriste në botë ishin në Burkina Faso.
Por terrorizmi nuk është forma më vdekjeprurëse e dhunës në botë. Konflikti i armatosur çon në nëntë herë më shumë vdekje sesa terrorizmi, vrasjet janë më shumë se 45 herë më të larta dhe vdekjet nga vetëvrasjet janë 72 herë më të larta. Megjithatë, terrorizmi është unik sepse paparashikueshmëria e tij dhe shkalla e lartë e viktimave çojnë në efekte të rëndësishme emocionale dhe psikologjike, të cilat nga ana tjetër mund të çojnë në pasoja të rëndësishme sociale dhe gjeopolitike.
Sa i përket Evropës, ndikimi më i madh i terrorizmit u regjistrua në Turqi (e 29-ta në botë), Greqi (34 në botë), Gjermani (37 në botë), Francë (38 në botë), Britani e Madhe (41 në botë).
Shqipëria i përket vendeve që janë shënuar si vende pa ndikimin e terrorizmit në vitin e kaluar. Sipas hulumtimit, në të njëjtën renditje në ballkanin perendimor bëjnë pjesë edhe Bullgaria dhe Bosnje Hecergovina.
Ndikimi i terrorizmit në Evropë tani është më i ulët se sa ka qenë ndonjëherë që nga fillimi i indeksit. Kishte shtatë vdekje në 24 incidente në vitin 2023, krahasuar me 736 vdekje në 362 incidente në kulmin e aktivitetit terrorist në vitin 2016.
Vetëm pesë vende regjistruan një vdekje nga terrorizmi vitin e kaluar dhe 17 nga 36 vendet në rajon nuk regjistruan asnjë incident të vetëm në pesë vitet e fundit. Megjithatë, 12 vende përjetuan një përkeqësim të rezultateve të tyre gjatë dekadës së fundit, me përkeqësimin më të madh në Gjermani dhe Belgjikë. Ky është një reflektim i nivelit në rritje të fshehtë të terrorizmit në rajon, i cili, megjithëse është ulur që nga kulmi i tij në vitin 2016, mbetet i gatshëm të ndizet në të ardhmen e afërt, thuhet në raport.
/ burimi: Institute for Economics & Peace // pregatiti: bota-islame.com
